Kadınlarda en sık görülen jinekoljik sorunlardan biri olan yumurtalık kistlerini tamamen önlemek söz konusu değil. Çünkü bunların önemli kısmı hormonlardaki aylık değişikliklere paralel olarak ortaya çıkar ve genelde kendiliğinden kaybolan iyi huylu kistlerdir. Ancak yumurtalıkların çok farklı iyi ve kötü huylu kistle tümörleri de var. Bunların tanısında en önemli yöntem hastaların her sene bir veya iki defa düzenli olarak jinekolojik muayene ve pelvik ultrason yaptırmalarıdır. Bu sayede kistlerin erken tanısıyla birlikte tedavileri mümkün olabilir.
Yumurtalık kisteleri nasıl teşhis ediliyor?
Jinekolojik muayene ve ultrasonografi dışında tanıya yönelik en önemli laboratuvar tetkiki, kanda bakılan bazı biyolojik belirteçlerdir. Biz bunlara tıp dilinde tümör markerları diyoruz. Tüm bu yöntemleri kombine ederek bir kadında kistik yapının iyi huylu mu yoksa kötü huylu mu olduğu ve de ameliyatla mı yoksa ilaçla mı tedavi edilebileceğini anlayabiliyoruz.
Tedavisi hakkında bilgi verebilir misiniz?
Yumurtalık kistlerinin tedavisini iki ana başlık altında inceleyebiliriz. Bir grup hastamızda kistleri medikal tedaviyle yani çeşitli ilaçlarla ortadan kaldırmak mümkün. Bu alanda en çok kullanılan ilaçlar doğum kontrol hapları ve bazı hormonal ilaçlardır. Genellikle 3-6 aylık kullanım tedavi için yeterlidir. Ancak çapı 5 cm ve daha büyük olanlar, kötü huylu tümörler ve kanserler için cerrahi müdahale gerekir.
Günümüzde bu kistlerin neredeyse tamamına yakınını laparoskopik yöntemle, yani kapalı ameliyatla tedavi edilir. Bu yöntemde karna büyük bir kesi yapmadan, birkaç noktadan 0.5 cm çaplı küçük delikler açarak, içeriye bir kamera gönderip görüntü eşliğinde operasyonu dışarıdan gerçekleştirebiliyoruz. Karın açılmadığı için hasta daha çabuk iyileşiyor ve kozmetik olarak yara izi olmuyor. Açık cerrahiye bağlı karın içi yapışıklıklar olmadığı için hastanın doğurganlığı bu operasyondan olumsuz yönde etkilenmiyor.
Bu konuda ulaşılan en yeni teknoloji ise kapalı ameliyatların robot yardımıyla yapılması. Robotik cerrahi laparoskopik cerrahinin getirdiği avantajların yanı sıra 360 derece hareket kabiliyeti sayesinde ulaşılması zor noktalardaki yapıların da çıkarılmasını sağlıyor.